IKHTISAR: Kejayaan peniaga Cina dalam bidang perniagaan bukanlah sesuatu perkara yang baru di merata negara. Kajian ini akan melihat mengenai persepsi orang Cina di Negara Brunei Darussalam terhadap perniagaan, serta sejauhmana persepsi akan mempengaruhi penglibatan serta pencapaian mereka dalam aktiviti niaga. Seramai sebelas orang peniaga Cina, dari pelbagai latar belakang dialek dan kepercayaan, telah dipilih sebagai informan dalam kajian ini. Oleh kerana kajian mengenai persepsi itu bersifat abstrak, maka kaedah temubual mendalam telah digunakan sebagai kaedah utama dalam merungkai beberapa persoalan mengenai persepsi serta nilai budaya bersama para informan. Kajian ini telah berhasil membuktikan bahawa terdapatnya persepsi yang sangat positif di kalangan para informan terhadap wang dan perniagaan. Manakala persepsi positif ini juga turut dikongsi oleh keseluruhan orang Cina di Negara Brunei Darussalam. Persepsi ini telah dipengaruhi oleh nilai-nilai budaya, di samping faktor struktural, termasuk kedudukan sosio-politik serta sosio-ekonomi yang turut menjadi faktor tekanan (push factor) dalam melahirkan masyarakat peniaga, yang sejumlah besarnya telah berjaya dalam aktiviti perniagaan mereka, sama ada di Negara Brunei Darussalam mahupun di seluruh dunia.

KATA KUNCI: Pengaruh persepsi, orang Cina di Brunei Darussalam, pencapaian niaga, nilai-nilai budaya, serta faktor sosial, politik, dan ekonomi.

ABSTRACT: “The Influence of Perceptions in the Achievement of Chinese Traders in Brunei Darussalam”. The success of Chinese traders in business is not a new thing in many countries. This study will examine the perceptions of the Chinese in Brunei Darussalam to the business, as well as the perception would affect their participation and achievement in business activities. A total of eleven Chinese business people, from different backgrounds of dialect and beliefs, have been selected as informants in this study. Due to the study of perception is abstract, then, depth interview method was used as the main method of unlocking some questions about perceptions and cultural values with the informants. This study has proved that there is a very positive perception among the informants on the money and business. Meanwhile, positive perception is also shared by the whole Chinese people in Brunei Darussalam. This perception has been influenced by cultural values, in addition to structural factors, including the socio-political and socio-economic factors that have contributed to the pressure (push factor) in producing the business community, the number of which has been successful in their business activities, whether in Brunei Darussalam and around the globe.

KEY WORD: Perception influence, Chinese in Brunei Darussalam, business achievement, cultural values, and social, political, and economic factors.

About the Author: Dr. Malai Yunus Malai Yusof ialah Pensyarah Kanan di Akademi Pengajian Brunei UBD (Universiti Brunei Darussalam), Jalan Tunku Link, Gadong, Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam. Bagi urusan sebarang akademik, alamat emel yang boleh dihubungi secara terus adalah di: yunusigs@gmail.com

How to cite this article? Malai Yusof, Malai Yunus. (2015). “Pengaruh Persepsi dalam Pencapaian Peniaga Cina di Negara Brunei Darussalam” in SUSURGALUR: Jurnal Kajian Sejarah & Pendidikan Sejarah, Vol.2(2), Maret, pp.113-128. Bandung, Indonesia: Minda Masagi Press and UBD Bandar Seri Begawan, Brunei Darussalam, ISSN 2302-5808.

Chronicle of the article: Accepted (January 5, 2015); Revised (February 15, 2015); and Published (March 24, 2015).

Fang, Tony. (1999). Chinese Business: Negotiation Style. London: IBS International Business Series.

Hean-Tatt, Ong. (1994). Secrets of Ancient Chinese: Art of Motivation. Petaling Jaya, Malaysia: Pelanduk Publication.

JSB [Jabatan Statistik Brunei]. (2009). Brunei Statistical Year Book 2009. Bandar Seri Begawan: Jabatan Statistik Brunei Darussalam.

JSB [Jabatan Statistik Brunei]. (2010). Brunei Statistical Year Book 2010. Bandar Seri Begawan: Jabatan Statistik Brunei Darussalam.

Kadir Leong, Ustaz Hj Abd. (2005). “Kehidupan Agama Orang Cina” dalam Kepercayaan Masyarakat Cina, Iban, dan Dusun di Negara Brunei Darussalam. Bandar Seri Begawan, Brunei Darussalam: Terbitan Pusat Da’wah Islamiah, Kementerian Hal Ehwal Ugama.

Marican, Sabitha. (2005). Kaedah Penyelidikan Sains Sosial. Petaling Jaya, Selangor, Malaysia: Pearsons Prentice Hall.

Marican, Sabitha. (2006). Penyelidikan Sains Sosial: Pendekatan Pragmatik. Batu Caves, Selangor, Malaysia: Edusystem Sdn Bhd.

Mohamad, Jaafar. (1988). Asas Pengurusan. Kuala Lumpur, Malaysia: Penerbit Fajar Bakti Sdn Bhd.

Mohd Hamzah, Mohd Izham. (2006). “Pengurusan Proses Terancang” dalam Pembestarian Sekolah: Proses Perlaksanaan Polisi. Kuala Lumpur, Malaysia: Penerbit UM [Universiti Malaya].

Mong, Lee Siow. (1995). Spectrum of Chinese Culture: All about Chinese Heritage, Marriage, Parentage, and Other Fascinating Knowledge. Kuala Lumpur, Malaysia: Pelanduk Publication Sdn Bhd.

Peck Ling, Tan. (1992). “A History of Chinese Settlement in Brunei” dalam Essays on Modern Brunei History. Bandar Seri Begawan: Penerbit UBD [Universiti Brunei Darussalam].

Shong-Tung, Niew. (1969). “The Population Geography of the Chinese Communities in Malaysia, Singapore, and Brunei”. Unpublished Ph.D. Thesis. London, UK [United Kingdom]: University of London.

Suryadinata, Leo. (1995). Ethnic Chinese in Southeast Asia. Singapore: ISEAS [Institute of South East Asian Studies].

Temubual dengan IC-1 (Informan Cina ke-1), di Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam, pada tarikh 15hb Julai 2014.

Temubual dengan IC-2 (Informan Cina ke-2), di Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam, pada tarikh 15hb Julai 2014.

Temubual dengan IC-3 (Informan Cina ke-3), di Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam, pada tarikh 15hb Julai 2014.

Temubual dengan IC-4 (Informan Cina ke-4), di Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam, pada tarikh 15hb Julai 2014.

Temubual dengan IC-5 (Informan Cina ke-5), di Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam, pada tarikh 20hb Julai 2014.

Temubual dengan IC-6 (Informan Cina ke-6), di Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam, pada tarikh 20hb Julai 2014.

Temubual dengan IC-7 (Informan Cina ke-7), di Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam, pada tarikh 20hb Julai 2014.

Temubual dengan IC-8 (Informan Cina ke-8), di Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam, pada tarikh 20hb Julai 2014.

Temubual dengan IC-9 (Informan Cina ke-9), di Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam, pada tarikh 25hb Julai 2014.

Temubual dengan IC-10 (Informan Cina ke-10), di Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam, pada tarikh 25hb Julai 2014.

Temubual dengan IC-11 (Informan Cina ke-11), di Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam, pada tarikh 25hb Julai 2014.

The Brunei Times [akhbar]. Bandar Seri Begawan, Brunei Darussalam: 25 September 2010.