RESUME: Kertas kerja ini membincangkan secara ringkas takrifan MIB (Melayu Islam Beraja) serta memperlihatkan senerio perkembangan dan cabaran yang dilalui sejak 600 tahun yang lalu. Dalam era globalisasi masa kini, amalan MIB masih terus dipertahankan, terutamanya di kalangan golongan generasi muda masa kini yang perlu mengamal dan mengekalkan warisan tradisi lama ini sebagai satu sumber kesejahteraan dan kemakmuran kehidupan bermasyarakat dan bernegara. Dalam hal itu, Wawasan Negara 2035 telah menggariskan matlamat dan visi yang hendak dicapai oleh negara yang bersandarkan kepada nilai-nilai hidup MIB dengan penekanan kepada pendidikan Agama Islam. Hal ini selaras dengan titah Baginda Sultan bahawa kita perlu mengukuhkan pendidikan agama Islam bagi melahirkan orang Melayu yang mempunyai jatidiri yang tulin, supaya perjalanan yang kita tujui lebih terarah dan selamat. Pembentukan dan pengasuhan golongan muda dengan nilai ke-Brunei-an yang beracuan “calak ke-Brunei-an”, khususnya melalui Sistem Pendidikan Negara Abad ke-21, adalah merupakan salah satu cara untuk mengekalkan warisan bangsa Melayu Brunei. Masyarakat Brunei Darussalam yakin bahawa dalam kehidupan dunia masa kini, yang tanpa mempunyai batasan akibat dari ledakan teknologi maklumat, maka kita tidak punya pilihan melainkan bersedia menghadapi semua cabaran, akibat dari penyebaran maklumat yang senantiasa terbuka luas, dengan nilai-nilai MIB.

KATA KUNCI: Melayu Islam Beraja, falsafah negara, warisan tradisi, nilai-nilai murni, negara Brunei Darussalam, dan cabaran semasa.

ABSTRACT: “Malay Islamic Monarchy: Basic Unity of the Social and State Life in Brunei Darussalam”. The paper briefly discusses the definition of MIB or “Melayu Islam Beraja” (Malay Islamic Monarchy) and saw the senerio of developments and challenges faced 600 years ago. In the era of globalization, the practice MIB still defended, especially among the younger generation to adopt and maintain a long tradition of this heritage as a source of peace and prosperity in the social and state life. In that case, the National Vision of 2035 outlines the goals and the vision to be achieved by the country based on the values of MIB with an emphasis on Islamic education. This is in line with the statement of His Majesty Sultan that we need to strengthen the Islamic education to produce Malays who have a real identity, so that the journey that we move more targeted and safe. Educating and training the young people with the Brunei's values based on the “calak ke-Brunei-an” (Bruneian smart and noble character), particularly through the National Education System of the 21st Century, is one way to preserve the heritage of the Brunei Malays. People of Brunei Darussalam convinced that in the present life, which there is without limitation as a result of the explosion of information technology, then we have no choice but to be ready to face all challenges, as a result of the dissemination of information that is always wide open, with the values of MIB.

KEY WORD: Malay Islamic Monarchy, the national philosophy, traditional heritage, good values, Brunei Darussalam state, and current challenges.

About the Author: Dr. Muhammad Hadi bin Md Melayong ialah Penjawat di Jabatan Sekretariat Majlis Tertinggi MIB (Melayu Islam Beraja) di Negara Brunei Darussalam. Bagi urusan sebarang akademik dan penyelidikan, penulis boleh dihubungi secara terus melalui emel di: hadi539@gmail.com dan sekretariat.mtmib@ubd.edu.bn

How to cite this article? Melayong, Muhammad Hadi bin Md. (2014). “Melayu Islam Beraja: Asas Perpaduan Hidup Bermasyarakat dan Bernegara di Brunei Darussalam” in SOSIOHUMANIKA: Jurnal Pendidikan Sains Sosial dan Kemanusiaan, Vol.7, No.1 [Mei], pp.55-64. Bandung, Indonesia: Minda Masagi Press owned by ASPENSI, UNHAS Makassar, and UNIPA Surabaya, ISSN 1979-0112.

Chronicle of article: Accepted (March 9, 2014); Revised (April 13, 2014); and Published (May 20, 2014).

Ampuan Haji Tengah, Ampuan Haji Brahim bin. (2013). “Sistem Pendidikan Negara Abad ke-21: Isu dan Cabaran di Brunei Darussalam” dalam SOSIOHUMANIKA: Jurnal Pendidikan Sains Sosial dan Kemanusiaan, 6(2) November. Bandung: Minda Masagi Press. Tersedia [online] juga di: www.sosiohumanika-jpssk.com [diakses di Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam: 5 Mac 2014].

Asbol bin Haji Mail, Haji Awg. (2006). Sejarah Perkembangan Pendidikan di Brunei, 1950 — 1985. Bandar Seri Begawan: Pusat Sejarah Brunei.

Awang Mohd Jamil al-Sufri, Pehin Haji. (1992). Liku-liku Perjuangan Pencapaian Kemerdekaan Negara Brunei Darussalam. Bandar Seri Begawan: Jabatan Pusat Sejarah Bunei.

Awang Mohd Jamil al-Sufri, Yang Berhormat Pehin Jawatan Dalam Seri Maharaja Dato Seri Utama Haji. (2008). Melayu Islam Beraja: Hakikat dan Hasrat. Bandar Seri Begawan: Pusat Sejarah Brunei.

Awang Mohd Jamil al-Sufri, Pehin Jawatan Dalam Seri Maharaja Dato Seri Utama Haji. (2009). Satu Pemikiran Mengenai Corak Pendidikan untuk Brunei Darussalam Berasaskan Islam: Melalui Pengalaman dan Sejarah. Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam: Pusat Sejarah Brunei.

Awg Yahya bin Haji Ibrahim, Pehin Ustaz Haji. (2000). Sejarah dan Peranan Institusi-institusi Melayu Islam Beraja. Bandar Seri Begawan: Pusat Da’wah Islamiah.

Berita bertajuk “Titah di Majlis Musabaqah Tilawatil Qur’an Belia Asia Tenggara, Kali ke-5 Tahun 1432 Hijriah / 2011 Masehi” dalam akhbar Pelita Brunei, Tahun 56, Bil.121. Bandar Seri Begawan: 8 Oktober 2011.

Berita bertajuk “Titah Baginda di Majlis Kemuncak Sempena Sambutan Penubuhan Universiti Brunei Darussalam ke-25 Tahun” dalam akhbar Pelita Brunei. Bandar Seri Begawan: 17 Oktober 2011.

Berita bertajuk “Titah Kebawah Duli di Majlis Haflut Takharruj Pertama 2011, Universiti Islam Sultan Sharif Ali (UNISSA)” dalam akhbar Pelita Brunei, Tahun 55, Bil.133. Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam: 5 November 2011.

Berita bertajuk “Titah Sempena Menyambut Tahun Baru Hijrah 1433” dalam akhbar Pelita Brunei, Tahun 57 Bil.16. Bandar Seri Begawan: 16 Februari 2012.

Duraman Tuah, Haji. (2001). Membangun Negara Berdasarkan Falsafah Melayu Islam Beraja: Brunei Darussalam. Bandar Seri Begawan, Brunei Darussalam: Institut Perkhidmatan Awan.

Haji Abdul Hamid, Haji Hashim. (2003). Islam di Brunei Darussalam: Satu Analisis Sosio-Budaya. Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam: Jabatan Kesusasteraan Melayu UBD [Universiti Brunei Darussalam].

Haji Abdul Hamid, Haji Hashim. (2005). Tamadun Brunei: Suatu Dinamika Budaya dan Ketuanan Melayu. Bandar Seri Begawan: Tanpa Penerbit.

Haji Ahmad, Zaini. (1989). Pertumbuhan Nasionalisme di Brunei (1939-1962.) Kuala Lumpur: ZR Publications.

Haji Ibrahim, Haji Abd Latif. (2003). Melayu Islam Beraja: Pengantar Huraian. Brunei: Akademi Pengajian Brunei UBD [Universiti Brunei Darussalam].

Haji Md Zain bin Haji Serudin, Pehin Jawatan Luar Pekerma Raja Dato Seri Utama Dr Ustaz. (1998). Melayu Islam Beraja: Suatu Pendekatan. Bandar Seri Begawan: Dewan Bahasa dan Pustaka.

JP [Jabatan Penerangan] Brunei Darussalam. (2009). Kumpulan Titah-titah Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam. Bandar Seri Begawan: Jabatan Perdana Menteri Negara Brunei Darussalam.

JPK [Jabatan Perkembangan Kurikulum]. (2009). Kerangka dan Panduan bagi Kurikulum dan Penilaian Sistem Pendidikan Negara Abad ke-21. Bandar Seri Begawan: Jabatan Perkembangan Kurikulum, Kementerian Pendidikan Negara Brunei Darussalam.

Pelita Brunei [akhbar]. Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam: 5 Mac 2008.

“Titah Perutusan Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan Haji Hassanal Bolkiah Mu’izzaddin Waddaulah ibni Al-Marhum Sultan Haji Omar ‘Ali Saifuddien Sa’adul Khairi Waddien, Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam sempena Hari Raya ‘Idil Adha Tahun 1433 Hijrah / 2012 Masihi”. Naskah Tidak Diterbitkan. Bandar Seri Begawan, Negara Brunei Darussalam.